Kifoz (Kamburluk) Nedir? Nasıl Ortaya Çıkar?

Konumuz, "Kifoz" yani o meşhur kamburluk hakkında. Hem bilgilendiren hem güldüren bir sohbet bekliyor sizi!

Bir bakalım, omurgamızın yaşam boyu süren macerasına! Doğumla başlayan bu hikaye, bir C şekli ile başlayıp, bel bölgesinde ters C'ye, sonra da bir dans serüvenine dönüşüyor. İlk önce bel, sonra sırt, belki biraz boyun, en sonunda leğen kemiği birbirini kovalayan dört muhteşem eğrilik!

Kifoz yani kamburluk ise tam bu noktada sahneye çıkıyor. Sırt bölgesindeki omurganın öne doğru eğilmesiyle gelişiyor, zamanla sınırları zorluyor. Neyse ki, biz buradayız ve bunu birlikte ele alacağız!

Şimdi, grafiklerde T5'ten T12'ye kadar olan Cobb açılarını konuşalım. Normalde 10-40 derece arasında kabul edildiği bu ölçümlerde, 40 dereceden fazla olanlar kambur davetlisidir! Özellikle genç yaşlarda (12-15 yaş), bu kamburluğun en popüler yıldızı "Scheuermann kifozu" sahneye çıkıyor. Ama nedeni tam olarak bilinmiyor...

Yeterli egzersiz yapmamak ve kötü duruş, kambur olma yolunda ilerlemenin davetiyelerini gönderir. Kimi insanlar dik dururken, kimisi sevimli bir kambur pozisyonunu tercih eder. Ama endişelenmeyin, yanıltıcı kamburluklarla dolu bu dünyada pozisyonel kifozlar hepimizin başına gelebilir!

Fizyolojik olarak normal kabul edilen açı aralıkları geniş bir yelpazede bulunabilir (10-40 derece), bu da kişisel farklılıklar ve duruş hileleriyle dolu bir dünyaya kapı aralar. Örneğin, 35 derece kifoza sahip bir kişi, kötü duruşuyla 55 dereceye kadar çıkabilir. Buna da "pozisyonel (postural) kamburluk" diyoruz. Ailelerin çocuklarında sıkça görülen kamburluk da genellikle buraya aittir.

Neden mi? Çünkü bu fizyolojik sınırlar içindeki duruma "hiperkifoz" diyebiliriz. Pozisyonel kamburlukta sırtta gözlenen şişkinlik, hasta ayaktayken kaybolur. Ama endişe etmeyin, omurgada şekil bozukluğu gibi bir durum söz konusu değil!

Hadi biraz eğlenceye geçelim, çünkü kamburluk neden olur? Genetik faktörler, omurganın dejenerasyona uğraması, kaza, travma, doğumsal anormallikler, inflamasyonlar, tümörler, nöromusküler hastalıklar... Evet, liste biraz uzun!

Şimdi en eğlenceli kısma geçelim: Kamburluk belirtileri! Öne doğru eğiklik en net belirti, omuzlar yuvarlak, ağrı dışında genellikle kamburluk, sırtta gözlenen harika bir manzara dışında başka belirtilere neden olmaz. Genel belirtiler arasında sırt ve omuzlarda sertlik, bacaklarda uyuşma, kaslarda yorgunluk, dik durmakta güçlük, nefes darlığı ve omurgada aşırı duyarlılık bulunur.

Şimdi gelelim nasıl teşhis edileceğine. Basit bir test ile durumun ciddiyeti hakkında bir fikir edinebilirsiniz. "Dik dur" dendiğinde mevcut kamburluğun belirgin olarak düzeldiğini fark ediyorsanız, büyük ihtimalle pozisyonel kamburlukla karşı karşıyasınız demektir. Ama dikkat! En çıkıntılı noktadan düzelmiyorsa, işte o zaman profesyonel yardım almak önemli.

Kifozu tanılamak için şikayet ve belirtiler genellikle açıktır. Radyolojik testlerle kifoz eğrilik açısı hesaplanır. İleri seviyede kifozu olanlarda akciğer fonksiyon testleri de olmazsa olmazdır. Eğer kambur olmanın yarattığı baskı nedeniyle başka şikayetler varsa (idrar/dışkı kaçırma vb.), daha ayrıntılı testlere, hatta biraz MR macerasına bile ihtiyaç duyabiliriz!

Şimdi gelelim kamburluğun önlenebilir mi olduğuna. İyi haber, genellikle kötü duruşun sonucu olduğu için altta yatan başka bir sorun yoksa kamburluğu önleyebiliriz. İşte burada devreye "kifoz egzersizleri" giriyor. Karın, göğüs, bacak ve omurga çevresi kaslarını güçlendirerek kamburluğu normal sınırlar içine çekebiliriz.

Peki, tedavi edilebilir mi? Evet, evet, evet! Her insanın belirli oranlarda eğriliği vardır, bu normaldir. Önemli olan saptanan kifoz derecesidir. 50-55 dereceye kadar olan kifozlarda düzenli egzersiz, doğru duruş ve tekniklerle belirgin düzelmeler görülebilir. 50-70 derece arasındaysa, ekstra olarak kifoz korsesi tavsiye edilir. Daha ileri durumlarda ise cerrahi konuşmalıyız.

Çok ileri olmayan kamburluk genellikle bel kaslarının zayıflığından kaynaklanır. Bu durumda kifoz egzersizleri ve özellikle ters mekik içeren fizik tedavi egzersizleri profesyonel rehberliğinde uygulanmalıdır. Kamburluk korsesi ise hekim kontrolünde ve belirli durumlar için kullanılmalıdır. Korsenin özellikle ayakta dururken ve çalışırken kullanılması önerilir.

Şimdi omurgamızı sevgiyle doğrultma zamanı! Unutmayın, sağlıklı bir sırt, mutlu bir yaşam demektir. Sevgiler, sağlıkla kalın!